Παρασκευή 12 Ιουνίου 2009

Σύννεφα που λάμπουν στο νυκτερινό ουρανό

Τα σύννεφα που λάμπουν στο νυκτερινό ουρανό (noctilucent cloud) για πρώτη φορά αναφέρθηκαν το 1885, σχηματίζονται δε τόσο ψηλά στην ατμόσφαιρα της Γης που φωτίζουν έστω κι αν έχει πέσει ο Ήλιος. Μάλιστα τα πρώτα τέτοια σύννεφα της χρονιάς στο Βόρειο Ημισφαίριο εντοπίστηκαν πριν λίγες ημέρες από αστρονόμους, και από ένα διαστημικό τηλεσκόπιο  της NASA.

Noctilucent_clouds_over_saimaa   
Συγκεκριμένα  πρόκειται για τα υψηλότερα σύννεφα που σχηματίζονται δεκάδες χιλιόμετρα πάνω από τα κοινά σύννεφα σε υψόμετρο 80 χιλιομέτεων περίπου, ενώ έχουν ένα χρώμα αργυρόχρωμο μπλε. Έτσι, λόγω του μεγάλου ύψους τους τα σύννεφα αυτά συνήθως τα βλέπουμε πριν ή μετά τη δύση του ηλίου, καθώς τα φωτίζει ο ήλιος όταν βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα.

Οι παρατηρητές του ουρανού στο βόρειο ημισφαίριο έχουν ήδη τραβήξει τις πρώτες εικόνες των φετινών νυκτερινών νεφών. Την χρονιά αυτή τα νυκτερινά νέφη αναμένεται να είναι πάρα πολλά λόγω της μηδενικής σχεδόν ηλιακής δραστηριότητας.

Τα σύννεφα τα είδαμε για πρώτη φορά πάνω από τις πολικές περιοχές το 1885, γεγονός που υποδηλώνει ότι ενδέχεται να είχαν προκληθεί από την έκρηξη του ηφαιστείου της Κρακατόα δύο χρόνια πριν. Αλλά τα τελευταία χρόνια τα σύννεφα αυτά έχουν εξαπλωθεί σε γεωγραφικά πλάτη μικρότερα των 40ο, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται σε αριθμό και γίνονται φωτεινότερο.

Ο λόγος για αυτή τη συμπεριφορά είναι άγνωστος όμως ορισμένοι υποπτεύονται ότι η εντονότερη παρουσία τους οφείλεται στην αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου, επειδή τα αέρια αυτά στην πραγματικότητα αναγκάζουν την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης να ψυχρανθεί και τα σύννεφα αυτά χρειάζονται χαμηλές θερμοκρασίες για να αναπτυχθούν.

Αν και ο μέσος αριθμός των νυκτερινών νεφών έχει αυξηθεί αισθητά κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η συχνότητα της εμφάνισής τους, επίσης, φαίνεται να σχετίζεται με τις διακυμάνσεις του 11ετούς κύκλου της δραστηριότητας του ήλιου.

Τα νέφη αυξάνουν όταν ο ήλιος ηρεμεί, όπως συμβαίνει τώρα, οπότε εκπέμπει λιγότερη υπεριώδη ακτινοβολία, που μπορεί να καταστρέψει το νερό που χρειάζεται για να σχηματιστούν τα σύννεφα, και μπορεί να κρατάει τις θερμοκρασίες πολύ υψηλές αναγκαίες για να σχηματιστούν  τα σωματίδια του πάγου.

Επειδή λοιπόν ο Ήλιος είναι ασυνήθιστα ήσυχος τα τελευταία χρόνια, τα νυκτερινά νέφη θα μπορούσαν να είναι ασυνήθιστα φωτεινά και πολλά αυτό το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο. Στο νότιο ημισφαίριο, που γενικά έχει και λιγότερα και όχι τόσο φωτεινά σύννεφα, η εμφάνιση των συγκεκριμένων νεφών αναμένεται να γίνει σε ένα εξάμηνο περίπου.

Οι κάτοικοι του βόρειοι ημισφαιρίου θα έχουν την καλύτερη ευκαιρία να δούνε νυκτερινά σύννεφα από τα μέσα του Ιουνίου έως τα μέσα Αυγούστου. Το νότιο ημισφαίριο, έχει λιγότερα και πιο εξασθενημένα σύννεφα, θα έχει την δική της κορυφαία περίοδο περίπου έξι μήνες αργότερα.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η δραστηριότητα των νεφών αυτών φαίνεται πως θα κορυφωθεί περίπου ένα χρόνο μετά από το ελάχιστο της ηλιακής δραστηριότητας, που πιστεύουν ότι συνέβη τον Δεκέμβριο του 2008.

Πηγή:www.physics4u.gr/blog

Δεν υπάρχουν σχόλια: