Το ηφαίστειο Εϊγιαφιέλ (Eyjafjoell) απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα 150 έως 300.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε μέρα, μια ποσότητα ανάλογη με αυτή που εκπέμπει μια μικρομεσαία ευρωπαϊκή οικονομία, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, που μελετούν το φαινόμενο.
Υποθέτοντας ότι η σύνθεση του αερίου είναι ίδια με μια προηγούμενη έκρηξη σε ένα γειτονικό ηφαίστειο, η ροή του διοξειδίου θα είναι 150.000 τόνοι καθημερινά, εκτιμάει ο γεωεπιστήμονας Colin Macpherson του βρετανικού πανεπιστημίου στο Durham. Όμως ο Patrick Allard, του Ινστιτούτου Γεωφυσικής του Παρισιού, εκτιμάει την υψηλότερη τιμή: 300.000 τόνοι. Και οι δύο ερευνητές διευκρίνισαν ότι πρόκειται για αρχικές εκτιμήσεις που μπορεί να αλλάξουν στη συνέχεια.
Σε ετήσια βάση, εκπομπές αερίων τέτοιου μεγέθους μπορεί να τοποθετήσουν το ισλανδικό ηφαίστειο από την 47η έως την 75η θέση στην παγκόσμια κατάταξη των κρατών όσον αφορά τις εκπομπές «αερίων του θερμοκηπίου», σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Φυσικών Πόρων (WRI).
Αν τελικά το ηφαίστειο το 2010 βρεθεί στην 47η θέση, τότε μέσα στο έτος θα έχει εκπέμψει στην ατμόσφαιρα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από χώρες όπως η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Βουλγαρία, η Σουηδία, η Δανία, η Ελβετία, σύμφωναψ με μια λίστα του 2005.
Πάντως οι ειδικοί είναι καθησυχαστικοί ότι μια τέτοια ηφαιστειακή έκρηξη δεν μπορεί να επιδεινώσει την κλιματική αλλαγή, καθώς η συνεισφορά του ισλανδικού ηφαιστείου είναι τελικά μικρή – λιγότερο από το 0,33% των παγκόσμιων εκπομπών «αερίων του θερμοκηπίου».
Εξάλλου, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, οι καθημερινές εκπομπές διοξειδίου από τα αεροσκάφη των 27 κρατών μελών της ΕΕ φθάνουν περίπου τους 440.000 τόνους καθημερινά.
Οι δε συνολικές εκπομπές από έξι αέρια που παγιδεύουν τη θερμότητα κατά το 2005 ήταν πάνω από 36 χιλιάδες εκατομμύρια τόνους (36 γιγατόνους).
Στο μεταξύ οι ηφαιστειολόγοι δυσκολεύονται να προβλέψουν τη μελλοντική συμπεριφορά τόσο του συγκεκριμένου ισλανδικού ηφαιστείου όσο και των γειτονικών του. Ένας γεωφυσικός του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας, εκτίμησε ότι το μάγμα που τροφοδοτεί την τωρινή έκρηξη του Εϊγιαφιέλ, φαίνεται να προέρχεται από πολύ βαθειά στα έγκατα της γης και όχι από κάποιο ρηχό υπόγειο θάλαμο, με συνέπεια να είναι, προς το παρόν, αδύνατο να εκτιμηθεί πόσο ακόμα μάγμα έχει να βγει στην επιφάνεια.
Πάντως οι ιστορικές ενδείξεις δεν είναι ενθαρρυντικές. Σύμφωνα με τον ηφαιστειολόγο Λι Σίμπερτ, διευθυντή του Παγκόσμιου Προγράμματος Ηφαιστείων στο Ινστιτούτο Σμιθσόνιαν των ΗΠΑ, τρεις από τις προηγούμενες τέσσερις εκρήξεις του Εϊγιαφιέλ έχουν συνοδευτεί από εκρήξεις και στο γειτονικό του μεγαλύτερο και πιο επίφοβο ηφαίστειο Κάτλα, το οποίο έχει «δώσει» πολύ χειρότερες εκρήξεις στο παρελθόν.
«Δεν έχει οποιαδήποτε σημασία η ποσότητα που εκπέμπεται σε σχέση με τις ανθρωπογενείς εκπομπές]", δήλωσε ο Kjetil Toerseth, στο Νορβηγικό Ινστιτούτο για την Ατμόσφαιρα.
Το θειάφι και το διοξείδιο του πυριτίου θεωρούνται από τους επιστήμονες οι πιο επικίνδυνες ουσίες που περιέχει η ηφαιστειακή στάχτη της Ισλανδίας που έχει σκεπάσει τον ουρανό της Ευρώπης. Στη λεγόμενη πρώτη ζώνη, δηλαδή σε απόσταση 10-20 χιλιομέτρων από το ηφαίστειο, παρατηρούνται οι σημαντικότερες επιπτώσεις, που σχετίζονται με την απελευθέρωση τοξικών ουσιών. Σε τόσο μικρές αποστάσεις μπορεί να πληγεί η πανίδα ή ακόμη και να χαθούν ανθρώπινες ζωές.
Σε μεγαλύτερες αποστάσεις τυχόν κίνδυνοι σχετίζονται με την εξάπλωση πτητικών ουσιών και κυρίως διοξειδίου του πυριτίου (SiΟ2 ). Το διοξείδιο του πυριτίου είναι το ορυκτό γυαλί, που είναι ο βασικός υπεύθυνος για τα προβλήματα στις αερομεταφορές, αφού μπορεί να προκαλέσει ζημιές στους κινητήρες των αεροσκαφών. Το διοξείδιο του πυριτίου πιθανόν να θέσει σε κίνδυνο ακόμη και το κλίμα των χωρών που έχουν σκεπαστεί από την ηφαιστειακή στάχτη. Αν το φαινόμενο συνεχιστεί η μέση θερμοκρασία μπορεί να μειωθεί κατά έναν ή και δύο βαθμούς για διάστημα ενός έτους. Όμως, η Ελλάδα δεν επηρεάζεται άμεσα από το φαινόμενο αλλά θα μπορούσε να επηρεαστεί έμμεσα από αλλαγές στο κλίμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Οι ειδικοί πάντως προειδοποίησαν όσους πιστεύουν ότι η έκρηξη είναι καλό για την αλλαγή του κλίματος, καθώς ο άνθρακας που εκπέμπεται δεν είναι σε θέση να ανεβεί ψηλά.
Το Eyjafjallajokull βρίσκεται κοντά στον πέμπτο μεγαλύτερο παγετώνα της Ισλανδίας και έχει ενεργοποιηθεί πέντε φορές από τον 9ο αιώνα μ.Χ, τότε που εποικίστηκε η Ισλανδία.
Ολόκληρη η Ισλανδία, εξάλλου, έχει ηφαιστειακή προέλευση. Το νησί βρίσκεται πάνω στη Μεσοωκεάνια Ράχη του Ατλαντικού, εκεί όπου οι υποκείμενες λιθοσφαιρικές πλάκες απομακρύνονται μεταξύ τους και αφήνουν το μάγμα να αναδυθεί και να σχηματίσει νέες εκτάσεις στο βυθό του Ατλαντικού.
Πηγή: AFP,http://www.physics4u.gr/blog
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου