ΤΑ ΖΩΑ ΜΑΣ ΟΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΟΙ

Τα ζώα μπορούν και προβλέπουν τον καιρό.

Ό βάτραχος είναι ένας από τους πιο ικανούς «με­τεωρολόγους» και κρύβεται κά­τω από φύλλα των δέντρων, όταν έρχεται η βροχή, και ξαναβγαίνει όταν προμηνύεται καλός καιρός. Ομως αν κλείσεις αυτό το αμφίβιο σε μια γυάλα και του βάλεις στη διάθεσή του μια μικρή σκαλίτσα, για να βγει όταν προβλέπει κα­λοκαιρία, δεν θα συμβεί απο­λύτως τίποτα. Μακριά από το φυσικό του περιβάλλον, το βα­τραχάκι μας χάνει κάθε ικα­νότητα πρόβλεψης.

Άλλοι περίφημοι μετεωρολόγοι είναι τα χελιδόνια, που πετάνε ξυστά στο έδαφος ό­ταν προμηνύεται βροχή. Πρέ­πει να πούμε, ωστόσο, ότι σφετερίζονται τη δόξα των εντό­μων. Πράγματι, όταν πλησιάζει βροχή, τα ανώτερα στρώ­ματα της ατμοσφαίρας ψύχον­ται και τα έντομα καταφεύ­γουν στα χαμηλότερα στρώματα, καταδιωκόμενα από τα χελιδόνια και άλλα πουλιά, που μ' αυτό τον τρόπο σφε­τερίζονται μια φήμη, που α­νήκει σε άλλους.

Όταν οι κότες θορυβούν περισσότερο απ' το συνηθισμένο και οι γάτοι και οι σκύλοι γίνονται νευρικοί και ανήσυχοι, σημαίνει ότι πλησιάζει μπόρα.

Το ίδιο ισχύει για τα αλόγα και για αλλά ζώα. Οι βοσκοί, απ' την πλευρά τους, φτάνει να ρίξουν μια ματιά στα κο­πάδια τους, για να ξέρουν τι καιρό θα κάνει. Αν τα πρό­βατα ανεβαίνουν προς τα υ­ψώματα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλα θα πάνε καλά. Αν απεναντίας, κατε­βαίνουν προς τα λιβάδια, ή κατευθύνονται προς τη στάνη, τότε θα βρέξει για καλά.

Σ' ό,τι άφορα τα πρόβατα, ή εξήγηση είναι πολύ απλή και πρέπει να αναζητηθεί στην υγροσκοπική ιδιότητα του μαλλιού τους (δηλαδή στην ευαισθησία του απέναντι στις αλλαγές, του βαθμού υγρασίας και του ηλεκτρισμού της ατμόσφαιρας).

Μα και άλλα ζώα έχουν «μαντικές ικανότητες» που προκαλούν το λιγότερο απορία.

Πώς μπορούν λ.χ τα μυρμήγκια, όχι μόνο να προβλέπουν την κακοκαιρία, αλλά και την έντασή της, την αρχή και τη διάρκειά της; Όταν μπαίνουν στη φωλιά τους, χωρίς να κλείνουν την τρύπα ( την πόρτα), η βροχόπτωση θα είναι ασήμαντη και ανάξια λόγου. Όταν τη βου­λώνουν εσωτερικά, επίκειται ο­πωσδήποτε θύελλα. Κι' όταν τη φράζουν όλως διόλου και δεν αφήνουν κανένα άνοιγμα, τότε πια θα γίνει κατακλυ­σμός. Και δεν είναι μόνο αυ­τό. Απ’ την ταχύτητα με την οποία τρέχουν τα μυρμήγκια να προφυλαχθούν στη φωλιά τους, οι ειδικοί μπορούν να υπολογίσουν κατά προσέγγιση, την ώρα αφίξεως της βροχής.

Όλοι οι γεωργοί ξέρουν ότι με τον ερχομό της βροχής οι σωροί από χώμα, που φτιά­χνουν οι τυφλοπόντικες, γίνον­ται πιο ψηλοί, μα λίγοι είναι εκείνοι που μπορούν να εξη­γήσουν το λόγο.

**** Τα ποταμίσια καβούρια, αντιλαμβάνονται ότι θα φουσκώσει το ποτάμι από δυνατή βροχή τουλάχιστον 24 ώρες πριν, και απομακρύνονται από τις όχθες για να μην παρασυρθούν από τα ορμητικά νερά.

Κι' εδώ η α­ξία της πρόβλεψης ανήκει στα έντομα, που όταν αισθάνονται κοντά την κακοκαιρία ανεβαίνουν προς το ξερό χώ­μα και παρασέρνουν μαζί τους καί τους διώκτες τους.

Πώς μπορούν τα ζώα να «προβλέπουν τον καιρό» με τό­ση ακρίβεια; Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί από πολλά χρόνια τους επιστήμο­νες. Οι οποίοι αν δεν κατέ­ληξαν ακόμη σε ένα καλό συμπέρασμα, έφτασαν ωστόσο σε πο­λύ ενδιαφέρουσες διαπιστώ­σεις:

«Τα ζώα, χωρίς εξαίρεση σχε­δόν, αντιδρούν στις βαρομετρικές μεταπτώσεις. Με άλλα λόγια αισθάνονται την πίεση να χαμηλώνει και άπ' αυτό ξέ­ρουν ότι ο καιρός θα χειρο­τερέψει. Κατά τον ίδιο τρό­πο, «συμπεραίνουν» από μια υ­ψηλή πίεση ότι πρόκειται να ξαναγυρίσει ή καλοκαιρία».

«Μερικά ζώα, έπειτα, ενο­χλούνται από την παρουσία ε­νός ασταθούς ηλεκτρικού πε­δίου σαν κι' αυτό που προσ­διορίζει τον ερχομό μιας θύ­ελλας. Το πράγμα έχει διαπιστωθεί με μια σειρά πειραμά­των, που έγιναν στην Καλιφόρνια, με τη δημιουργία τε­χνητών ηλεκτρικών πεδίων στις φωλιές διαφόρων ζώων. Τα ζώα έγιναν αμέσως ανήσυχα κι' έψαξαν να βρουν ένα μέρος για να προφυλαχθούν. Νοιώθοντας, όμως, ότι η ενόχληση διαρκούσε, απομακρύν­θηκαν ολωσδιόλου απ’ το ση­μείο εκείνο με το τεχνητό η­λεκτρικό πεδίο, και κοίταζαν να βρουν καταφύγιο σε πιο μακρινό μέρος».

Όλα αυτά ως πριν από λί­γο καιρό, έδιναν τροφή στις πιο περίεργες και στις πιο πα­ράλογες δοξασίες. Σήμερα, μας φαίνονται εντελώς λογι­κά και κατανοητά, μα όχι και λιγότερο εκπληκτικά.

Κοπυράϊτ: ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ

Δημοσιογράφος- ερευνητής

http://www.koutouzis.gr/